با این قیمت‌های نجومی‌تر از نجومی قطعات کامپیوتر در بازار ایران، شاید یک راهی که به ذهن خیلی‌هایمان برسد خرید قطعات دست دوم باشد. ما در این سری راهنمای ویجیاتو به طور مشخص کارت‌های گرافیک را در نظر گرفته‌ایم و می‌خواهیم بررسی کنیم که آیا خرید کارت گرافیک دست دوم گزینه‌ای معقول است، یا کاری که به ریسکش نمیارزد. پس با ما همراه باشید.
اصلا از کجا کارت گرافیک دست دوم بخریم؟
خب، همان طور که خودتان هم میتوانید حدس بزنید، هنگام خرید جنس دست دوم با یک فرد سر و کار خواهید داشت و نه یک فروشگاه. از همین رو، خیلی سخت است که بگوییم فلان جا مطمئن است و آن یکی نه. هر جایی که بروید هم آدم منصف وجود دارد و هم آدم تو پاچه کن.
اما با این حال، چند فضا مخصوص این کار وجود دارند که سعی می‌کنند تا حد امکان روی امنیت خرید و فروش نظارت داشته باشند. در کنار مثال‌های مشهور مثل دیوار یا شیپور، میتوانید به جاهایی مثل بخش کالای دست دوم سایت لیون کامپیوتر سر بزنید. همچنین میتوانید گروه‌های تلگرامی خاصی که مخصوص فروش کالای دست دوم ساخته شده‌اند را نیز امتحان کنید.
باز هم تکرار می‌کنیم، در نهایت این شما هستید که باید حواستان را جمع کنید و مراقب زنگ‌های خطر احتمالی باشید.
چقدر باید برای کارت گرافیک دست دوم پول دهیم؟
پاسخ به این یکی حتی از سوال قبلی هم سخت‌تر است، چرا که ما در کشوری به نام ایران زندگی می‌کنیم. می‌دانیم که با وضعیت فعلی کشور و بازارش دیگری چیزی حساب و کتاب ندارد، اما کلا به یک نکته دقت کنید.
قاعدتا، باز هم تاکید می‌کنیم قاعدتا، حالت منطقی‌اش این است که مبلغ درخواستی برای قطعه دست دوم حداقل ۲۰-۳۰٪ ارزان‌تر از قطعه نو باشد. اگر اختلاف قیمت با قطعه نو کمتر از این‌ها بود، واقعا این مقدار اندک پولی که نگه می‌دارید ارزش ریسکی که همراه با خرید یک کالای دست دوم می‌آید را ندارد. از طرف دیگر هم اگر دیدید یک آگهی فلان کارت را با قیمتی بسیار ارزان ارائه می‌دهد، آن موقع هم باید شک کنید. احتمالش زیاد است که شخص فروشنده می‌خواهد کارتش را هر چه سریع‌تر آب کند و در خیلی از مواقع، این کارت‌ها پر ایراد از آب در می‌آیند. یا این که اصلا کلاهبرداری از آب در آید.
کدام کارت‌های گرافیک دست دوم برای خرید بهتر هستند؟
مورد اول این که همانند خرید یک کارت گرافیک نو، پاسخ این سوال به نیازتان و بودجه‌ای که در اختیار دارید بستگی دارد. پس قدم اول این است که راجع به مدل مد نظرتان تحقیق کنید، بررسی‌ها و بنچمارک‌هایش را ببینید، و البته این که اصلا با سخت‌افزار فعلی‌تان سازگار است یا نه.
حالا چیزی که باید در نظر داشته باشید این است که مسلما هر چه کارت گرافیک جدیدتر باشد، برای بازی‌های جدید بهینه‌تر خواهد بود. یعنی هرچه معماری کارت مدرن‌تر باشد، بهتر می‌تواند از پس بازی‌های جدید برآید. اما خب هر چه هم کارت قدیمی‌تر باشد قیمتش نیز پایین‌تر خواهد بود، پس خودتان بنا بر نیاز و بودجه‌تان حساب و کتابش را بکنید.
محض احتیاط، سعی کنید کارت‌هایی بخرید که نهایتا برای دو سه سال پیش هستند. بیشتر تولیدکنندگان روی محصولات خود گارانتی سه ساله ارائه می‌دهند. ما با خود گارانتی کاری نداریم، اما حداقل یک ذره میتوانید اطمینان بیشتری از عمر کارت گرافیک مد نظرتان داشته باشید. همچنین تجربه نشان داده که کارت گرافیک‌های Nvidia «معمولا» بهتر از AMD عمر می‌کنند.
حواستان باشد که فروشنده چطور از کارت گرافیک نگهداری کرده است
قطعات کامپیوتر اجزای آسیب‌پذیری هستند و برای این که بتوانند تا مدت‌ها راندمان خود را حفظ کنند نیاز به رسیدگی دارند. از این رو، مثلا اگر دیدید کارت گرافیکی که طرف مقابل می‌خواهد به شما بفروشد بدجوری خاک گرفته، بهتر است بیخیال معامله شوید.
تازه این در صورتیست که شخص فروشنده اصلا به اندازه کافی عکس گرفته باشد. یک فروشنده قابل اعتماد همواره از چندین جهت مختلف عکس‌هایی باکیفیت از کارت گرافیک می‌گیرد تا بتوانید وضعیتش را مشاهده کنید.
تازه، به بسته‌بندی کارت هم دقت کنید. نمی‌خواهیم به همه نسبت دهیم، اما معمولا آن‌هایی که بسته‌بندی اصلی کارت – جعبه، دفترچه راهنما و غیره – را سالم نگه داشته‌اند، از خود کارت گرافیک هم خوب نگهداری کرده‌اند.
یادتان نرود که حتما از فروشنده درباره سابقه کارت و مشکلات احتمالی‌اش بپرسید، از او تقاضای ارائه یک بنچمارک کنید و در صورت لزوم، از او عکس‌های بیشتری بخواهید.
آیا خرید کارت گرافیک دست دومی که برای ماینینگ استفاده شده منطقی است؟
آن دورانی که ماینینگ بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال مد شده بود را یادتان می‌آید؟ که باعث افزایش قیمت نجومی کارت گرافیک در کل دنیا شد و مدت‌ها طول کشید تا بازار به حالت عادی برگردد (البته نه در ایران)؟
خریدن کارت گرافیکی که برای ماینینگ به کار برده شده چندان پیشنهاد نمی‌شود. ماینینگ به شدت روی کارت گرافیک فشار می‌آورد. شاید برخی از ماینرها به عمر GPU اهمیت دهند و مطمئن شده باشند که فشار بیش از حدی رویشان وارد نمی‌شود، اما برخی دیگر هم هستند که دائما از صد درصد توان کارت گرافیک بدبختشان کار می‌کشند.
در کل نمی‌توان صد درصد گفت، اما خرید کارت گرافیک ماینینگ کار کرده یک قمار بزرگ است. شاید کارتی پیدا کنید که سال‌ها برایتان خوب کار کند، اما حالت عکسش احتمال بیشتری دارد و ما چندان این کار را پیشنهاد نمی‌کنیم، مخصوصا وقتی پای چنین هزینه سنگینی وسط است.
حرف آخر
همه این مواردی که ذکر کردیم باعث شده تا بسیاری از خرید قطعات الکترونیکی دست دوم دوری کنند. اما اگر حواستان را جمع کنید و یک فروشنده قابل اعتماد پیدا کنید، خرید یک کارت گرافیک کار کرده می‌تواند گزینه‌ای به نسبت مقرون به صرفه باشد.
همواره از قیمت‌ها و وضعیت بازار مطلع باشید و مواظب باشید که از چه کسی خرید می‌کنید.