نام کسب و کار اینترنتی

اسم و رسم کسب و کار

چرا با شنیدن نام‌هایی مانند گوگل، اپل، کافه‌بازار یا دیجیکالا حسی از اعتبار، اعتماد و موفقیت در اینترنت برای ما تداعی می‌شود؟ صرف نظر از این که این  برندها چه مسیری را تا موفق شدن پیموده‌اند می‌خواهیم بررسی کنیم که میزان تاثیرگذاری “اسم” در موفقیت یک کسب‌وکار اینترنتی تا چه اندازه است و برای انتخاب یک نام مناسب باید به چه چیزهایی توجه کنیم. هرچقدر میزان اعتبار یک کسب‌وکار بیشتر شود، تغییر نام آن سخت‌تر خواهد شد و برندسازی برای یک نام تجاری ضعیف برابر خواهد بود با صرف هزینه زیاد. در این مطلب با توجه به معیارهای مهم بازاریابی و تبلیغات به نحوه انتخاب یک نام مناسب برای یک کسب‌وکار اینترنتی می‌پردازیم و ممکن است بسیاری از معیارهای متداول و آشنا برای انتخاب را رد کنیم! ابتدا به این نکته خواهیم پرداخت که چرا باید یک نام تجاری مناسب انتخاب کنید، وجه تسمیه یا نحوه انتخاب چند نام موفق را بررسی می‌کنیم، در بخش دوم به نکاتی مهمی اشاره می‌کنیم که در نامگذاری باید به آن توجه شود و در بخش سوم مواری را بیان می‌کنیم که باید در انتخاب نام باید از آنها اجتناب کنید و در قسمت پایانی هم چند روش‌ جالب برای رسیدن به یک نام خلاقانه در یک کسب و کارهای آنلاین می‌پردازیم.

چرا باید یک نام تجاری خوب برای کسب‌‌وکارمان انتخاب کنیم؟

نام خوب یکی از شاخصه‌های نسبتا مهم در هر کسب‌وکار موفق است. تأثیر یک نام خوب و مناسب در موفقیت یک برند به طور دقیق قابل ارزیابی نیست، مثلا نمی‌توانیم بر اساس آمار بگوییم که واژه گوگل برای این شرکت چقدر موفقیت  تجاری به دنبال داشته است. اما تاثیر انتخاب یک نام بد و بیش از حد معمولی به شکل واضحی مشهود و حتی قابل ارزیابی است! شاخص‌هایی مانند هزینه‌ها برندسازی در مقایسه با رقبا، هزنیه تغییر نام ،تاثیر روانی و  و همین‌طور واکنش مشتریانی که اولین بار هست که نام تجاری یک محصول یا برند را می‌شوند قابل اعتبارسنجی است.

چرا بعضی از کسب‌وکارها نام‌خوب و خلاقانه‌ای ندارند؟

• بی اطلاعی از اهمیت تاثیرگذاری یک نام مناسب در پیشبرد برنا‌مه‌های بازاریابی و تبلیغات. نامگذاری مناسب نشان از هوش تجاری و رقابت هدفمند در کسب‌وکار دارد. نام کسب‌وکارتان را به شکلی انتخاب کنید که علاقه، دقت‌نظر و اهمیت کسب‌وکارتان در آن قابل تشخیص باشد.
• الگو بردای از موفقیت بعضی از کسب‌وکارها با نام تجاری غیر‌حرفه‌ای باعث شده که برخی تصور کنند نام کسب‌وکار هیچ تاثیری در روند برندسازی ندارد.
• نام کسب‌وکار در تجارت الکترونیک معمولا با نام دامنه یکی‌است، با ثبت دامنه‌های شناخته شده، انتخاب نام جدید کمی سخت می‌شود، با این حال راه‌های زیادی برای آن وجود دارد.
• اصرار بیش از حد برای وابستگی نام تجاری به موضوع فعالیت. در ادامه به دلایل و نمونه‌های آن می‌پردازیم.

وجه تسمیه انتخاب نام تجاری برای کسب‌وکارهای اینترنتی

وجه تسمیه و روش انتخاب یک نام موضوعی است که به‌صورت قطعی نمی‌‌توان به آن پاسخ گفت. اگر روش انتخاب چند نام تجاری موفقی را که بررسی کنید متوجه خواهید شد که فقط می‌توان به نکات مشترک آنها در انتخاب نام پرداخت. یک طرز فکر هست که افراد یا کاربران معمولا دنبال نامی هستند که دقیقا گویای فعالیت آنها باشد حالا به این نمونه‌ها دقت کنید: نام بزرگترین سایت جستجو در اینترنت Google.com است نه Search.com ، نام ارزشمندترین برند سخت‌افزاری دنیا apple.com است نه hardware.com ، نام بزرگترین کتابفروشی آنلاین Book.com نیست بلکه Amazoon.com هست! پس دقت کردید که یک رویکرد ساده سنتی نمی‌تواند معیار خوبی برای انتخاب نام باشد.

انتخاب نام‌های توصیفی

همینطور که اشاره کردیم کسب‌وکارهای زیادی وجود دارد که بین نام و فعالیت آن هیچ ارتباط مفهومی وجود ندارد. بسیاری معتقدند که نام باید گویای فعالیت باشد اما با توجه به این که بسیاری از نام‌های متداول دامنه رزرو شده‌اند و از طرف دیگر تجارت‌های بزرگی در حال فعالیت هستند که نام آن‌ها دقیقا مترادف با فعالیتشان نیست این موضوع نمی‌تواند ملاک قطعی برای انتخاب نام باشد. مثلا آمازون یک فروشگاه اینترنتی بود با فروش کتاب آنلاین فعالیت خود را آغاز کرد و به تدریج محصولات دیگری هم به آن اضافه شد و حتی تبدیل به یک خرده‌فروش آنلاین جهانی شد اما نام آن همچنان زیبا و قابل تعمیم به فعالیت آن است. پس به این فکر کنید که ممکن است بعد از مدتی کسب‌‌وکار شما دچار تغییر در نوع فعالیت و یا گسترش خدمات شود. نامی را انتخاب کنید که قابل تعمیم و پذیرنده این تغییرات باشد. قطعا اگر دیجی‌کالا روزی تصور می‌کرد که فروش محصولات این شرکت از کالاهای دیجیتال فراتر خواهد رفت نام دیگری یا انتخاب می‌کرد!

نام برند مهم‌تر است یا نام محصول؟

نام برند و نام محصول کاملا متفاوت است، احتمال دارد که تصور شما از یک نام برند همان نام فروشگاه اینترنتی باشد اما وقتی به یک کسب‌وکار آنلاین نگاه می‌کنیم که در زمینه تولید اپلیکیشن یا بازی فعالیت می‌کند متوجه می‌شویم تعدد محصولات در چنین فعالیت‌های باعث می‌شود که اولویت بر روی نام محصول باشد تا نام برند. بهترین حالت انتخاب نام مناسب برای هر دو با یک ساختار منسجم است. برای نمونه شرکت اپل تمام محصولات خود را با  نام‌های تجاری عرضه می‌کند که ابتدای آن حرف (i) است. یا شرکت خودروسازی پژو تمام مدل‌های خود را با اعدادی نامگذاری می‌کند که وسط آن صفر است مثل: ۴۰۵ ،۴۰۷، ۲۰۶ یا ۲۰۷ و.. پس اگر قرار است در کسب‌وکار شما تعدادی محصول تولید و ارائه شود یک ساختار انتخاب نام منسجم و پیوسته در نظر بگیرید.

دو شاخص مهم نامگذاری که باید رعایت شود

بهتر است نام دامنه یا کسب‌وکارتان تک کلمه‌ای و ساده باشد. این موضوع به خاطرسپاری، تایپ،  فرم‌پذیری گرافیکی و در مجموع برندسازی را آسان‌تر می‌کند. این یک مصداق کلی است اما گاهی یک نام دو کلمه‌ای هم می‌تواند از این موارد مجزا باشد. در هر صورت وقتی به نام   سایت‌های برتر جهان نگاه می‌کنیم اکثرا یک نام تک کلمه‌ای ساده دارند، این موضوع نمی‌تواند تصادفی باشد.

بسیاریی از شاخص‌ها قدیمی شده‌اند

در دنیای دیجیتال ۵ سال پیش یعنی خیلی سال پیش!! یعنی زمانی که موبایل هوشمند وتبلت به ندرت دیده می‌شد، پس بعضی از شاخص‌های دیروز امروزه واقعا اهمیتی ندارند. مثلا این که بهتر است در نام برند شما یک واژه مرتبط یا کلیدواژه وجود داشته باشد و یا بهتر است نام تجاری معنادار باشد و توصیه‌هایی ازاین دست امروزه اهمیت چندانی ندارند. بامیلو یک فروشگاه اینترنتی است که نام آن به فارسی هیچ ربط و کلیدواژه‌ای از فروشگاه و فروش ندارد! امروزه برندسازی پیچیده‌تر ازاین حرف‌هاست که محدود به نام‌های خاصی باشد. نام تجاری شما می‌تواند بدون معنا و بدون ارتباط منطقی با کسب‌وکارتان باشد اما خلاقانه. برای مثال اینها همه سایت فارسی هستند با نام های جالب و خلاقانه: میلوژی ، آرتزی، بردیا ، ژاوید.

استفاده از کارکترهای خاص

در نام دامنه می‌توان ازکارکتر خط تیره – و عدد استفاده کرد اما پیشنهاد می‌کنیم حتی‌المقدور این کار را نکنید. چرا که نه تنها از زیبایی نام تجاری می‌کاهد بلکه باعث ایجاد تشابه می‌شود. از طرف دیگر تایپ نام دامنه بدون عدد و کارکتر خط تیره درموبایل و صفحه کلیدهای مجازی بسیار ساده‌تر است. در گذشته استفاده از نامهای بامعنا، مفهومی، مرتبط و دارای کلید واژه خیلی تأکید می‌شد. این تأکید محدودیت زیادی پیش روی بنیانگذارن قرار می‌داد. نیازی نیست خودتان را در این قالب‌ها محدود کنید. اگر در کسب‌وکار خود آینده جهانی را پیش‌بینی می‌کنید از همین الان نام برندتان را جهانی انتخاب کنید. در زبان فارسی کارکترهایی مثل (ه‌) و (و) به صورت‌های مختلف قابل نوشتن است، به این موارد دقت کنید تا حداقل تشابه را داشته باشید.

سعی کنید نام تجاریتان را با پسوندها متداول ثبت کنید

نام دامنه انتخابی خودتان را با تمام پسوند‌ها متداول مثل .com , .ir , .org . net و..  ثبت کنید، کافیست در مورد نحوه کاربرد فهرست پسوندهای دیگر و کاربرد آنها در اینترنت جستجو کنید.  به این شکل به بازیهایی که در آینده رقبا در تصاحب نام برند شما شروع می‌کنند دچار نخواهید شد. برای نمونه کافیست بازی غیر حرفه ای تخفیفان و نت‌برگ را در سواستفاده از نام‌ برندهای یکدیگر را از اینجا بخوانید. کمی صبوری کنید تا بتوانید یک نام مناسب با دامنه‌های آزاد پیدا کنید. انتظار نداشته باشید همان روز اول تصمیم‌گیری برای ایده فرایند ثبت و انتخاب نام صورت بگیرد.

کسب‌وکار در اینترنت یعنی رقابت از همان لحظه اول. به این نکته مهم توجه کنید که برای فعالیت‌های بین‌المللی از نام دامنه یک کشور خاص استفاده نکنید. مثل: .ir و .in و .uc و … وقتی نام دامنه مدنظر شما در پسوندهای متداول و متعدد از طرف سایرین ثبت شده است از ثبت و راه‌اندازی کسب‌وکار بر روی تنها یک دامنه خودداری کنید. تملک و خرید دامنه‌های دیگر گاهی به سادگی که اول تصور می‌شود نیست. کافیست نام خودتان را عوض کنید و نامی را انتخاب کنید.

نام خودتان را روی کسب‌وکارتان نگذارید مگر در این موارد

از همان ابتدای کار تکلیف خودتان را مشخص کنید که می‌خواهید یک برند شخصی بسازید یا یک برند تجاری؟ اگر هدف شما یک برند تجاری است هرگز از نام شخصی خودتان استفاده نکنید. قبول کنید که دوران مجیدآنلاین و وحیدآنلاین گذشته است. فقط در صورتی‌که فعالیت تجاری شما منوط به استفاده از نام شخصی است، آن هم با رعایت اصول برندسازی شخصی، از نام خودتان برای دامنه یا وب‌سایت کاری استفاده کنید. مشاورین، وکلا، پزشکان و هنرمندان از جمله افرادی هستند که بیشترین بهره را می‌توانند از نامگذاری شخصی ببرند. البته به غیر از موارد ذکر شده اگر فریلنسر شناخته شده و با سابقه‌ای هستید این روش می‌تواند برای شما مفید باشد.

از نام‌های معروف و برندهای سرشناس اقتباس نکنید

اسامی دیجی‌محصول، دیجی‌دارو، دیجی‌موبایل یا دیجی‌خانه شاید برایتان آشنا به نظر برسد! این نام‌گذاری اقتباسی شاید برای مدت کوتاهی شما را در تبلیغات پیش ببرد اما در دراز مدت مشتری احساس می‌کند یا زیرمجموعه برند دیگری هستید یا هدفتان بهر‌برداری از موفقیت دیگران است. یک اسم مستقل و تقریبا بدون شباهت نزدیک به برندهای بزرگ انتخاب کنید. فراموش نکنید برندهای بزرگ مزیت و ارزش‌های خودشان را از دیگران کپی نمی‌کنند چه برسد به نام تجاری.

از تشابه‌سازی خیلی نزدیک و بی‌ربط دوری کنید!

برای مثال گاهی یک نام کسب‌وکار از یک نام جغرافیایی گرفته می‌شود که نتیجه آن تا مدتها جالب و قابل استفاده است مثل آمازون، اما همیشه این معیار صادق نیست. یک نام متداول محلی یا بومی به سادگی در اینترنت قابل برندسازی و بهینه‌کردن نیست. مثلا اگر نام یک شهر یا منطقه جغرافیایی را انتخاب کنید ممکن است علاوه بر صرف هزینه زیاد در تبلیغات همچنان در گوگل در عناوین پائین قرار بگیرید. به این موضوع هم فکر کنید که ممکن است انتخاب نام دامنه شما سهوا کپی‌رایت محصول یا شرکت دیگری را نقض کند حتی اگر در حیطه فعالیت شما نباشد.

وقت خودتان را تلف نکنید، به حافظه و تخیل خودتان متکی باشید

نرم‌افزار و سایت‌های زیادی برای انتخاب نام دامنه وجود دارند، اما در بیشتر موارد نام قابل قبولی از آنها استخراج نمی‌شود. بیشتر این ابزارها با توجه به هوش مصنوعی به نام انتخابی شما پیشوند و پسوندهایی اضافه می‌کنند که معمولا در زبان فارسی قابل استناد نیستند. پس توصیه می‌کنیم وقت خودتان را صرفه این ابزارها نکنید. البته سایت یا برنامه‌هایی که آزاد بودن دامنه را بررسی می‌کنند از این گروه متفاوت هستند.

تحت فشار زمانی و با عجله نام انتخاب نکنید

یک نام شاید ماهها و سالها با شماست. عجله نکید و تحت فشار زمانی یا سازمانی قرار نگیرید، سه روز یا یک هفته دیرتر برای ایده یابازار کسب‌وکارتان هیچ اتفاقی نخواهد افتاد. انتظار بیش از حد هم از خودتان نداشته باشید گاهی فکر کردن به ابعاد مختلف یک کسب‌وکار ذهن را مشوق و خسته می‌کند و احساس می‌کنید رقابت شم هنوز شروع نکرده آغاز شده است.

فقط متکی به اینترنت نباشید

از اینترنت برای استعلام نام دامنه استفاده کنید نه انتخاب نام. هرچقدر بیشتر جستجوی اینترنتی برای یافتن نام دلخواه انجام دهید، احتمال این که یک نام خلاقانه و جالبی پیدا کنید کمتراست. نام‌های خلاقانه و جالب در جایی دور از دسترس ابزارهای جستجو هستند. در متن یک شعر، یک داستان یا حتی تجربه یک مشتری! برای انتخاب نام دامنه روش‌ها مختلف و متقات از هم را امتحان کنید. بخش بعدی این مطلب در همین رابطه است.

کمال‌گرایی را کنار بگذارید

اگر قرار بود شما بزرگترین برند تجاری دنیا را داشته باشید آیا حاضر بودید نام یک میوه را روی آن بگذارید؟ باور داشته باشید که نام‌هایی مانند اپل، یاهو، گوگل، آپارت یا دیوار از لحاظ واژه‌ و ارزش نگارشی هیچ تفاوت خاصی با سایر کلمات ندارند. سالها تلاش مدیران و کارکنان آنها در خلق خدمات باعث شده مفهوم و ارزش این واژه از یک کلمه به یک برند ملیاردی تبدیل شود. نام تجاری شما با در نظر گرفتن معیارهای نه‌چندان پیچیده می‌تواند انتخاب شود و با برنامه‌ریزی و تلاش به یک برند تبدیل شود.

توجه به سایر زبان‌ها و  فرهنگ‌ها

گاهی ممکن است نام برند شما در زبان یا فرهنگ دیگری معنای خوب و جالبی نداشته باشد. باتوجه به این که ما در این مطلب با دلایل و نمونه‌ها بسیار از معیارهای قدیمی انتخاب نام را رد کردیم به احتمال زیاد نگرش شما به سمت نام‌های مفهومی و خاص بیشتر سوق پیدا خواهد کرد. خیلی پیچیده نیست، نام خودتان را خیلی راحت در گوگل یا مترجم‌های آنلاین در زبانها دیگر جستجو کنید ببیند اولین کلمات و معانی استخراج شده آن چیست.

بازار سیاه و دلالی دامنه‌‌های رند

دامنه‌های رند مثل شماره تلفن‌های رند هستند، بیشتر از آن‌که کاربرد داشته باشند، توسط دلالها دست به دست می‌شوند! علی‌رغم جستجو و پرس‌جوهای زیاد هنوز با یک کارآفرین موفق مواجه نشده‌ام که بگوید دامنه سایت خود را از یک حراجی خریده باشد، یا حتی یک مورد برند موفق و سرشناس ندیده‌ام که نام آن از سایت‌های حراجی بیرون آمده باشد. بازار عجیب و سیاه آنها بیشتر جنبه پرستیژ دارد. این شامل دامنه‌ها هم می‌شود.

یک اطاق فکر تشکیل دهید

یک بازی فکری با دوستان و همکاران خود تشکیل دهید و با نوشتن و امتیاز‌دهی در آن سعی کنید بهترین نام‌ها را انتخاب و نقد کنید. همزمان نظرات سایرین را جویا شود. اگر نام دامنه نزدیک به یک کلیدواژه، شعار یا عبارت خاص باشد خوب است،  اما باور داشته باشید این موارد امروزه اهمیت چندانی ندارد، پس نامحدود باشید. اگر به دنبال یک نام زیبا و جالب هستید خود فرایند انتخاب نام را به یک بازی مفرح و لذت‌بخش تبدیل کنید تا یک کار کسل کننده اجباری.

از یک نام به نام‌های دیگر و بعد به نام دلخواه برسید!

در ابتدای انتخاب نام هر تعداد نام که به ذهنتان خطور می‌کند را روی کاغذ بیاورید، بدون محدودیت، سریع  و آزادانه بنویسید. در حین نوشتن به سراغ اینترنت نروید و آزادبودن نام را استعلام یا جستجو نکنید، فقط بنویسید و بنویسید. حتی نام‌هایی که ثبت شده‌اند یا به آنها علاقمند هستید. این کار به شما کمک می‌کند از یک نام به یک نام دیگر برسید. بعد نام‌های نوشت شده را به ترتییب سادگی، زیبایی و نگارش اولویت بندی کنید. به احتمال زیاد بیشتر آن‌ها ثبت شده‌اند! اما کار را ادامه دهید. مترادف نام‌های انتخاب شده را پیدا کنید. آنها را با هم ترکیب کنید، حذف کنید یا تغییر دهید.

منابع متفاوت و مرتبط را جستجو کنید

بر اساس موضوع به منابع قدیمی یا کلاسیک رجوع کنید. مثلا اگر تصمیم دارید یک سایت با موضوع فروش لوازم توانبخشی یا پزشکی در ایران راه‌اندازی کنید برای انتخاب نام به سراغ واژه‌های پزشکی متداول مثل سلامت، زندگی و.. نروید چون همه از قبل ثبت شده‌اند! به سراغ کلمات سخت و تخصصی پزشکی هم نروید. بلکه منابع مرتبط با سلامت و درمان سنتی یا بومی را در کتابها یا ادبیات جستجو کنید به دهها نام خلاقانه، زیبا و اصیل می‌رسید.

این مطلب با حمایت سایت‌ساز  وبزی webzi تدوین و منتشر شده است

پس از انتخاب نام مناسب کافیست در سایت‌ساز قدرتمند «وبزی» ثبت‌نام و بدون صرف هزینه‌ اضافه، زمان و پیگیرهای مضاعف در کمترین زمان یک سایت شخصی، شرکتی یا فروشگاه اینترنتی باامکانات دلخواه ایجاد و کسب و کار خود را شروع کنید

ساخت سایت با سایت‌ساز وبزی webzi

بازنشر و اقتباس از محتوای نت‌استارت در هر رسانه و به هر روش ممنوع است، کپی‌برداری پیگرد قانونی دارد